مسجد جامع كبیر یزد یكی از شاهكارهای بدیع معماری مساجد ایران به شمار می آید كه تزئینات زیبا و منحصر به فرد آن جلوه ای ستودنی به آن داده است. این بنا مشتمل بر یك ایوان رفیع، گنبدخانه، دو شبستان تابستانه در طرفین آن دو گرم خانه در ضلع شرقی و غربی و یك صحن بزرگ مستطیل شكل و دو پایاب است. مسجد جامع یزد مسجد دارای شش ورودی است كه در اضلاع مختلف بنا واقع شده اند. ورودی اصلی كه در ضلع شرقی مسجد واقع شده دارای سردر رفیع و نیز كتیبه های كاشی معرق است و دو مناره نیز بر آن استوار گردیده. این سردر زیبا در زمان شاهرخ تیموری به بنا اضافه شده و بر آن تزئینات و كاشی معرق با نقوش گره چینی و اسلیمی كار شده است. بخش اعظم این آثار به مرور زمان تخریب شده بود در تعمیرات هیآت حامیان بازسازی می شود. ورودی مذكور به یك هشتی (كریاس) با سقف گنبدی گشوده می شود كه این فضا را می توان موزه كتیبه ها نامید زیرا كه انواع كتیبه های سنگی و كاشی كه بر وقفنامه و فرامین حكومتی در دوره های مختلف درج شده، منصوب است. درب ضلع غربی بنا درست مقابل ورودی مذكور قرار گرفته و آن هم به یك هشتی گشوده می شود كه نمای این درگاه با كاشی كاری جدید تزئین یافته است. ورودی دیگر مسجد در ضلع شمالی و درست روبروی ایوان قرار دارد. این ورودی متصل به یك كریاس است و سردر آن با كتیبه های قرآنی و تزئینات كاشی معرق جدید تزیین یافته است مسجد جامع یزد ورودی شمال غربی دارای نمای ساده و بی پیرایه است كه به یك دالان طویل گشوده می شود كه این دالان به یكی از رواق های اطراف صحن متصل می گردد. دو ورودی دیگر مسجد یكی در ضلع جنوب غربی واقع در شبستان غربی گنبدخانه و دیگری در شمال شرقی و در بخش قدیمی مسجد واقع شده كه در حال حاضر هر دو مسدود است. صحن وسیع مسجد مستطیل شكل و به ابعاد 53 × 20 متر است و در وسط آن مهتابی بزرگی جهت اقامه نماز در فصول مناسب قرار گرفته است. دور تا دور صحن را رواق هایی با طاق های گشوده به آن دور می زند كه علاوه بر ایجاد سرپناه و سایبان، زیبایی خاصی به فضای صحن داده و آن را از یكنواختی خارج می كند. دو گرم خانه مسجد در ضلع شرقی و غربی صحن قرار دارند، گرم خانه شرقی به شبستان شازده معروف است و دارای 48 ستون مستطیل شكل با ازاره های پوشیده از كاشی های شش ضلعی و فیروزه ای رنگ است. در ضلع شرقی و غربی این گرم خانه شاه نشین هایی كه در انتهای آن پنجره و نورگیرهایی تعبیه شده است. این شبستان همچنین دارای طاق های گنبدی سراسری است كه در قسمت مركزی شان نورگیرهایی سنگی هشت ضلعی قرار دارد مساجد ایران-مسجد جامع یزد-اماکن مذهبی-اماکن تاریخی-یزد-مسجد جمعه یزد