آتشکده آناهیتا (قلعه دختر)، کرمان قلعه دختر یا آتشکده آناهیتا (ناهید) که به قلعه کهنه نیز مشهور است، بر فراز تپه‌های مرتفع شرقی شهر کرمان قرار دارد و از دوران پیش از ورود اسلام به ایران به یادگار مانده‌است. مصالح بکار رفته در این قلعه تنها خشت خام و گل رس است. بقایای قلعه دختر دورنمای گذشته دراز این شهر و نام آن (آتشکده آناهیتا) یادآور پرستش آناهیتای باستانی، ایزدبانوی آب و باروری است. تاریخ ساخت این قلعه به دوران ساسانیان باز می‌گردد.این قلعه بازمانده معبد "آناهیتا" و پرستشگاه ایزدباد ‌منطقه بوده است، "آناهیتا" نگهبان آب‌ها، زنان، گیاهان و باروری بوده است. می‌گویند به این علت نام این قلعه را قلعه دختر گذاشته‌اند که نشان از عدم فتح این قلعه توسط دشمنان دارد. این قلعه حدود 220 پیش از میلاد، به هنگام فتح کرمان به دست اردشیر بابکان در منطقه‌ای به نام "گواشیر" و مرکز ولایت کرمان بوده است. این قلعه که در بیشتر تواریخ به نام "قلعه کوه" از آن یاد شده است، امروز فقط به نام قلعه دختر خوانده می‌شود و بر فراز صخره‌ای از سنگ قرار گرفته و بقایای آن هنوز نیز مایه شگفتی بینندگان است‌. قلعه دختر که به یکی از سرداران معروف بابک خرم دین به نام ساسان متعلق بود و روزگاری به نام قلعه ساسان معروف بوده است‌، ‌از وسایل ایمنی و آب انبار برخوردار است و در آن کلیه تدابیر لازم برای زندگی طولانی در داخل این آن فراهم بوده است‌، این قلعه بنا به گمانه‌زنی‌های مورخان 220 سال پیش از میلاد مسیح ساخته شده است و شهری آباد و مرکز ولایت کرمان با نام گواشیر‌ یا کارمانیا بوده است‌. صخره‌ای که قلعه بر فرازش ساخته شده است در حدود 400 متر بلندی دارد و سطح بام آن بیش از بیست هکتار است‌. تنها راه بام صخره از تنگه باریکی است که در سایه انداز شمالی صخره است. ظاهراً تنها راه رسیدن به محل قلعه از این تنگه است، به همین مناسبت در دامنه صخره، استحکامات و دیوار و برج‌های مفصلی جهت محافظت مدخل تنگه ساخته شده است طول دیوارهای محافظ مدخل تنگه نزدیک به نیم کیلومتر است و عرض پی سنگی آن از دو متر بیشتر است. تا ارتفاع دو متر جرز را از سنگ بنا کرده‌اند و بر روی آن دیوار خشتی و گلی قطوری ساخته‌اند. این قلعه در زمان‌های مختلف تعمیر شده است، نخستین بار در حکومت ابوعلی محمدبن‌الیاس «322 قمری - 933 میلادی» تعمیر صورت گرفت و در زمان سلجوقیان « قلعه دختر » پناهگاه کرمانیان محسوب می‌شد. این اثر در تاریخ ۱ فروردین ۱۳۴۵ با شماره ثبت ۵۲۴ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تنظیم و عکس: محمود خواجه بهرامی