17 ارديبهشت 1401
خشم نوعی هیجان است که از لحاظ شدت میتواند خفیف، شدید و یا ویرانگر باشد. خشم نیز همانند سایر هیجانات موجب تغییرات زیادی در سیستم فیزیکی و بیولوژیکی ما میشود که از جمله آنها میتوان به تنفس سریع، افزایش ضربان قلب، فشار خون و میزان ترشح آدرنالین و نورآدرنالین اشاره کرد. هنگامی که علائم جسمانی خشم بروز مییابند به دنبال آن واکنشهای رفتاری نیز آغاز میشوند. در این شرایط اگر از روشهای کنترل خشم آگاهی نداشته باشید نمیتوانید رفتار خود را مدیریت کنید و در نتیجه به پرخاشگری روی میآورید. پرخاشگری با ایجاد صدمه عاطفی و یا حتی جسمانی میتواند روابط بین فردی را تا حد زیادی تهدید کنند.راهکارهای کنترل خشم :اولین قدم برای کنترل خشم این است که بتوانید به موقع بروز این هیجان را در خود تشخیص دهید. عصبانیت در هرکسی میتواند با علائم خاصی بروز کند. مدتی خود را زیرنظر بگیرید تا بفهمید زمانی که خشمگین هستید چه علائم جسمانی، شناختی و روانی را تجربه میکنید. هرچقدر زودتر بتوانید وقوع علائم خشم را در خود تشخیص دهید بیشتر میتوانید آن را تحت کنترل خود در بیاورید. پس از اینکه بروز خشم را در خود تشخیص دادید میتوانید از راهکارهای مختلفی برای کنترل آن استفاده کنید. تکنیک وقفه اندازی یکی از آنهاست. وقفه اندازی به این معناست که اندکی مکث کنید و نفس عمیقی بکشید. شاید باور نکردنی باشد اما چند ثانیه مکث میتواند تأثیر زیادی روی احساس شما و رفتاری که در ادامه انجام خواهید داد داشته باشد. بهتر است که مکث حداقل برای 15 ثانیه طول بکشد. مسلما تصمیمی که پس از این زمان میگیرید با واکنش فوری شما تفاوت زیادی خواهد داشت. همچنین این تکنیک یکی از مهارت های ارتباطی موثر در برخورد با دیگران نیز محسوب میشود که باعث تداوم ارتباط میگردد. روانشناسانی که درمان شناختی رفتاری انجام میدهند، معتقدند که افکار ما هسته اصلی احساسات و رفتار ما را تشکیل میدهند. در حقیقت اگر میخواهیم هیجانات و اعمالمان را کنترل کنیم، ابتدا باید افکار ناسالم خود را شناسایی کرده و سپس آنها را با افکاری مناسب جایگزین کنیم. برخی از روشهای اندیشیدن منجر به تشدید احساس خشم و افزایش رفتارهای پرخاشگرانه میشود. از جمله آنها میتوان به تمرکز روی جنبههای منفی، ناچیز شمردن وجوه مثبت، انتظار کمال از خود و دیگران، داشتن نگرش انعطافناپذیر و تفکر دو قطبی یا همان سیاه و سفید اشاره کرد. تغییر افکار خشمآلود از طریق افکار مثبت متعددی امکانپذیر است. برای مثال نگاه کردن به مسائل و مشکلات از دید دیگران، فکر کردن درباره پیامدهای احتمالی انجام رفتارهای پرخاشگرانه، قبول این نکته که همه افراد خطا پذیرند و جستجوی شیوههایی که به کمک آنها میتوان یک موقعیت سخت را با سهولت بیشتری اداره کرد. تجربه احساس خشم به خودی خود امر بدی نیست و همه افراد در زندگی خود بارها و بارها با آن مواجه میشوند. هنگامی که احساس کردید عصبانی هستید، میتوانید صادقانه با فرد مقابل درباره احساس خود صحبت کنید و به او بگویید که اعمال او چه تأثیری بر شما گذاشته است. صحبت کردن راجع به هیجانات منفی در کاهش آنها تأثیر بسزایی خواهد داشت. برای اینکه بتوانید بر افکار منفی که در زمان عصبانیت به ذهنتان هجوم میآورند غلبه کنید کمک گرفتن از تکنیک حواسپرتی تا حد زیادی میتواند موثر باشد. برای اینکه حواس خود را پرت کنید میتوانید از روشهای گوناگونی استفاده نمایید. برای مثال شمارش معکوس اعداد در ذهن، دوش گرفتن و تلاش برای توجه به موضوعات دیگر در محیط از جمله کارهایی هستند که میتوانند در این زمینه به شما کمک کنند. زمانی که شما خشمگین میشوید عضلاتتان منقبض شده و نیروی بسیاری در آنها جمع میشود. این انقباض به تجربه احساس تنش هرچه بیشتر در شما میانجامد. در این شرایط میتوانید با کمک روش های آرام سازی عضلانی و ریلکسیشن از این وضعیت فاصله بگیرید. همیشه نیروی شوخ طبعی نباید در خدمت دیگران باشد گاهی لازم است از این نیرو برای شاد کردن خودتان استفاده نمایید. در همین راستا زمانی که عصبانی هستید تلاش کنید یک خاطره خنده دار را در ذهن خود بازسازی کرده و با تمام جزئیات به آن بیاندیشید. این کار شاید به طور کامل شما را شاد نکند اما تا حد زیادی از شدت عصبانیتتان کم خواهد کرد. به شرطی که بتوانید با جزئیات کافی به یک خاطره خنده دار فکر کرده یا یک لطیفه را به یاد بیاورید. داشتن حس شوخ طبعی یکی از مهارتهای لازم در طول دوران زندگی است که میتواند همواره تاثیرات مثبتی بر شما بگذارد.