پدر و مادر باعث به وجود آمدن فرزند می‌شوند، نیكی و شكرگزاری به آنها را هم‌ردیف شكرگزاری خویش قرار داده است. پدر و مادر به خاطر این كه یك انسان را به وجود می آورند و با تمام سختی ها او را بزرگ می‌كنند و به جامعة انسانی تحویل می‌دهند شایستة تكریم و نیكی هستند. و اگر این نیكی و تكریم نباشد پدر و مادر دیگر انگیزه ای برای به وجود آوردن فرزندان ناسپاس نخواهند داشت. و نسل بشری را در مخاطرة انقراض و از بین رفتن قرار خواهند داد. فلسفة نیكی به پدر مادر در روایتی از امام سجاد ـ علیه السلام ـ حقّ مادر این چنین بیان شده است: «و اما حق مادرت بر تو، این است كه بدانی او تو را در جایی حمل كرده است كه هیچ كس دیگری را حمل نمی‌كند، و از میوة دلش به تو داد كه أحدی به دیگری نمی‌دهد و تو را با تمام أعضایش حفظ كرد و اهمیتی نمی‌داد كه خود گرسنه باشد، اما تو سیر باشی و خودتشنه باشد اما تو را سیراب كند و خود برهنه باشد اما تو را بپوشاند و خود زیر آفتاب باشد امّا تو را سایه افكند و به خاطر تو خواب را بر خود حرام كند و از گرما و سرما نگاهت دارد، تا تو را داشته باشد و از دست ندهد. بنابراین تو جز با كمك و توفیق الهی، از پس قدردانی او بر نمی‌آیی.»(1) و در جای دیگر حق پدر را این‌گونه بیان می‌دارد: «اما حق پدرت، این است كه بدانی او اصل و ریشة توست. زیرا اگر او نبود تو هم نبودی، پس هر خصلت خوشایندی كه در خود دیدی بدان كه منشأ و ریشة آن نعمت در وجود پدرت می‌باشد. بنابراین خدای را بستای و برای آن نعمت از پدرت سپاسگزار باش.»(2) حقی كه پدر و مادر بر گردن فرزندان دارند به هیچ وجه برای فرزندان قابل أداء كردن نیست. زیرا حقوق والدین بسیار بیشتر از آن حدّی است كه توسط فرزندان قابل أدا كردن باشد، به همین خاطر در روایات متعدّد داریم كه چون نمی توانید حقوق والدین را اداء كنید به همین خاطر احسان و نیكی به والدین كنید.(3) حقوق پدر و مادر آنقدر عظیم است كه در روایتی از امام صادق ـ علیه السلام ـ آمده است كه: «كمترین بی احترامی به پدر و مادر «أفّ» گفتن است و اگر خداوند عزّوجلّ چیزی كمتر از آن سراغ داشت، بی گمان از آن نهی می كرد.»(4) پس پدر و مادر برای فرزند آن‌قدر زحمت می كشند كه شایستگی بیشترین خدمات و نیكی ها از طرف فرزندان را داشته باشند. و این مهربانی ها و نیكی ها و كمك هاست كه پدر و مادر را دلگرم می كند تا صاحب فرزند شوند و تمام مشكلات آنها را تحمّل كنند و در موقعی كه فرزندان نیاز دارند نیازهای آنها را از هر جهت فراهم كنند. ولی اگر فرزندان موقعی كه بزرگ شدند و پدر و مادر به كمك و محبت آنها نیاز داشتند فرزندان هر كدام راه خود را كشیده و بروند و بر نیازهای پدر و مادر اعتنائی نكنند و این كم توجهی و بی محبتی نسبت به پدر و مادر در جامعه شایع شود، در این صورت است كه هیچ زن و شوهری به خود جرأت نمی دهد كه صاحب فرزند شود و او را با زحمات فراوان بزرگ كنند و موقعی كه بزرگ شد به دنبال زندگی خودش برود و پدر و مادر را به حال خود رها كند و به نیازهای آنها اصلاً توجهی نكند. حداكثر لطفی كه بكند آنها را به خانة سالمندان بفرستد. دیگر پدر و مادر انگیزة تولید نسل و تربیت آنها را نخواهد داشت. و اگر در جامعه ای چنین روحیه ای حاكم شود به سرعت نسل ها منقرض می شود و اگر بچه ای هم متولد شود بی پدر و مادر خواهد ماند و نتیجه و عاقبت چنین فرزندی كه بدون مهر مادری و محبت پدری رشد كرده باشد، روشن است. چون طبق نتایج خود جامعه شناسان غربی اكثر جرم و جنایت و فحشاها را این فرزندان بی هویت انجام می دهند. و اگر جامعه‌ای به چنین مسأله‌ای مبتلا شود، هیچ قانون یا سنّتی قادر نخواهد بود دیگر نهاد خانواده را مستحكم و جامعه را از بدبختی ها نجات دهد.(5) در روایتی از امام رضا ـ علیه السلام ـ داریم: خداوند نافرمانی پدر و مادر را از این جهت حرام فرموده است كه موجب از دست دادن توفیق طاعت خداوند عزوجل و بی احترامی به پدر و مادر و ناسپاسی نعمت و از بین رفتن شكر و سپاسگزاری و كم شدن نسل و قطع شدن آن می شود. زیرا نافرمانی والدین سبب می گردد كه به پدر و مادر احترام گذاشته نشود، حقّ و حقوق آنها شناخته نشود، پیوندهای خویشاوندی قطع گردد، پدر و مادر به داشتن فرزند بی رغبت شوند و به علت نیكی نكردن و فرمان نبردن فرزند از پدر و مادر، آنان نیز كار تربیت او را رها سازند.» در این ویدئو حجت الاسلام وکیلی توضیحات مبسوطی ارائه می نماید...