13 بهمن 1393
روش ژئوبوتانی : این طریقه را میتوان به طور مستقل و یا همراه با روش های ژئوشیمیایی به کاربرد. از مدتها پیش، معدنکاران به رابطه بین مواد معدنی و پوشش گیاهی روی آنها پی برده و متوجه شده بودند که در مناطقی که عناصر خاصی وجود دارد، گیاهان خاصی روییده و یا رشد آنها زیادتر از حد معمول است. مطالعات نشان داده است که بعضی از گیاهان و حتی باکتری ها، قادر به جذب مقدار قابل توجهی مس، روی، لیتیم و منگنز می باشند (پیترز، 1978) معمولا گیاهان خود را با عناصری که به مقدار زیاد در خاک وجود دارد (مثل سدیم، پتاسیم، سیلیسیم، آهن، و غیره) تطبیق میدهند. افزایش میزان عناصر اخیر در خاک، سبب معیوب شدن خاک می شود و قدرت رویش در آن را کاهش میدهد و حتی ممکن است به طور کلی آن را عقیم ساز (پیترز، 1978). نکته جالب آن است که در این شرایط خاک، گیاهان خاصی در ان می رویند که میتوان آنها را به عنوان نشانه ای، دال بر بالا بودن میزان این عناصر دانشت و بدین ترتیب، به وضعیت کانی شناسی منطقه پی برد. بررسی های گیاه شناسی نشان داده است که گیاهان نشانه ای، برای خاک های غنی از فلزات مختلف به ویژه نیکل و مس، وجود دارد. کنسارهای معروف مس در نواحی جنگلی انبوه زامبیا و کاتانگا، به کمک گیاهان ویژه مس که روی عکس های هوایی مشخص اند، کشف شده است (پیترز 1978) در بسیاری از نقاط ایران، در سازند زغال دار شمشک، بوته های زرشک فرآوانی روییده که ممکن است با زغال و یا مواد همراه آن مرتبط باشد. همچنین در حوالی بعضی از کانسار های سرب و روی، بوته های قوی سماق می رویند که ممکن است با این فلزات رابطه داشته باشند. نکته مهم هنگام کاربرد این روش ها آن است که رابطه گیاه یا گیاهان منطقه با کانی ها یا عناصر خاص منطقه کشف شود. بایستی توجه داشت که وقتی چنین ارتباطی روشن شود، نمیتوان آن را به طور کامل تعمیم داد بلکه بایستی آن را برای شرایط و اقلیمی خاص در نظر گرفت. در حقیق اشکال اساسی این روش آن است که نشانه گیاهی ای که بتوان آن را برای تمام نقاط منظور کرد، وجود ندارد. به طور کلی میتوان روش های ژئوبوتانی را برای مقاصد زیر به کار برد: • تهیه نقشه های سنگ شناسی در مناطق با پوشش انبوه گیاهی • بررسی ابهای زیرزمین در اعماق کم • بررسی گنبدهای نمکی و جابجای تکتونیکی جدید • بررسی قیرهای طبیعی، نفت، بر، گوگرد و مواد دیگر • پی جویی کانسارهای فلزی