23 شهريور 1399
«127» وَ إِذْ یَرْفَعُ إِبْراهِیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَ إِسْماعِیلُ رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ و (بیاد آور) هنگامى كه ابراهیم، پایههاى خانه (كعبه) را با اسماعیل بالا مىبرد (ومىگفتند:) پروردگارا از ما بپذیر، همانا تو شنوا و دانایى. نکته ها از آیات و روایات متعدّد استفاده مىشود كه خانه كعبه، از زمان حضرت آدم بوده و حضرت ابراهیم علیه السلام آنرا تجدید بنا نموده است. چنانكه آن حضرت در موقع اسكان همسر و فرزندش در سرزمین مكّه مىگوید: «رَبَّنا إِنِّی أَسْكَنْتُ مِنْ ذُرِّیَّتِی بِوادٍ غَیْرِ ذِی زَرْعٍ عِنْدَ بَیْتِكَ الْمُحَرَّمِ» «1» خداوندا بعضى از خاندانم را در این سرزمین خشك و بدون زراعت، در كنار خانهى تو سكونت دادم. بنابراین در زمان شیر خوارگى حضرت اسماعیل علیه السلام نیز اثرى از كعبه وجود داشته است. و در سورهى آل عمران «2» نیز از كعبه به عنوان اوّلین خانه مردم یاد شده است. در آیه مورد بحث نیز سخن از بالا بردن پایههاى خانه بدست ابراهیم علیه السلام است و این تعبیر مىرساند كه اساس خانه كعبه، قبلًا وجود داشته و ابراهیم و اسماعیل علیهما السلام آنرا بالا بردهاند. حضرت على علیه السلام نیز در خطبه قاصعه «3» مىفرماید: خداوند تمام مردم را از زمان حضرت آدم تا ابد، با همین كعبه و سنگهاى آن آزمایش مىنماید. ابراهیم واسماعیل علیهما السلام در كار مساوى نبودند. در حدیث مىخوانیم: ابراهیم بنّایى مىكرد واسماعیل سنگ به دست پدر مىداد. وشاید به سبب همین تفاوت، میان نام آن دو بزرگوار فاصله گذاشته است. «یَرْفَعُ إِبْراهِیمُ الْقَواعِدَ مِنَ الْبَیْتِ وَ إِسْماعِیلُ» «1». ابراهیم، 37. «2». آلعمران، 96. «3». نهجالبلاغه، خطبه 192. پیام ها 1- بانیان كارهاى نیك را فراموش نكنیم. «إِذْ یَرْفَعُ» «اذ» یعنى گذشته را یاد كن. 2- در مسیر اهداف الهى، كار بنّایى و كارگرى نیز عبادت است. لذا از خداوند قبولى آنرا مىخواهند. «یَرْفَعُ إِبْراهِیمُ الْقَواعِدَ ... رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا» 3- كار مهم نیست، قبول شدن آن اهمیّت دارد. حتّى اگر كعبه بسازیم، ولى مورد قبول خدا قرار نگیرد، ارزش ندارد. «رَبَّنا تَقَبَّلْ» 4- كارهاى خود را در برابر عظمت خداوند، قابل ذكر ندانیم. حضرت ابراهیم نامى از كار و بنایى خود نبرد و فقط گفت: «رَبَّنا تَقَبَّلْ مِنَّا» 5- در روایات آمده است: از شرایط استجابت و آداب دعا، ستایش خداوند است. ابراهیم علیه السلام دعاى خود را با ستایش پروردگار همراه ساخته است. «إِنَّكَ أَنْتَ السَّمِیعُ الْعَلِیمُ»