
یکی از آثار کمتر شناخته شده و سرشار از شگفتی و رمز و راز دیار سنگ و آب، بنای تاریخی «زیج منیژه» است. این بنای شگفت انگیز و تاریخی زیج منیژه یا قلعه منیژه با بیش از یک هزار سال قدمت در مسیر جاده اصلی کرمانشاه به سرپل ذهاب و در قسمت پایین دست طاق گرا و کوه عظیم پاطاق و در نزدیکی گوردخمه دکان داود و در داخل بافت روستای پاتاق قرار دارد. این بنا دارای پلان مستطیل شکلی است که با جهت شرقی _ غربی و با استفاده از مصالح لاشه سنگ و ملات گچ ساخته شده است. در بخش مرکزی این بنا تالار نسبتاً بزرگی وجود دارد که پیرامون آن را راهروهای متعددی قرار دارد. این بنا به گونه ای طراحی شده که از طریق راهروهای شمالی میتوان به مجموعه اتاقهای ضلع جنوبی بنا و از طریق راهروی جنوبی به مجموعه اتاقهای ضلع شمالی دسترسی پیدا کرد. همچنین هر یک از راهروهای شرقی و غربی پیرامون تالار نیز به راهرو دیگری منتهی میشود که در نهایت از طریق این راهروها میتوان به مجموعه اتاقهای ضلع شرقی و غربی بنا دسترسی پیدا کرد. شواهد و مدارک معماری از جمله شکل درگاهها و قوسها و همچنین نحوه پوشش سقف فضاهای زیج منیژه که به اواخر دوره ساسانی تعلق دارد در حال حاضر هم نسبتاً سالم است. این بنا در روزگار آبادانی قلعه به شکل مربع که هر ضلع آن در ابعاد 70 در 50 متر مربع بوده، احداث شده است. در میانه این قلعه، ساختمان مربع شکل دیگری که احتمالاً ارگ قلعه بوده به ابعاد 48 در 48 متر ساخته شده که هنوز بقایای آن را می توان دریافت. در هر ضلع قلعه تعداد 30 حجره وجود داشته و حجره ها دارای طاق گهواره ای شکل بوده اند که هم اکنون چند حجره نسبتاً سالم باقی مانده است. دروازه قلعه در ضلع غربی قرار داشته است. در ضلع شرقی، هنوز هم بقایای جریان آب دیده میشود.در هر زاویه قلعه، یک برج و در میان هر دو برج اصلی، دو برج کوچک تر ساخته شده است. در میانه این دژ، سازه چهارگوش مانند دیگری دیده می شود که ارگ دژ به شمار می رود. بنای تاریخی زیج منیژه پاتاق در سال 1384 توسط سازمان میراث فرهنگی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.این بنای شگفت انگیز که بخش هایی از آن در چند سال اخیر توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمانشاه مرمت و بازسازی شده، می تواند پذیرای گردشگران داخلی و خارجی باشد.