
برخی از ایرانشناسان همچون هرتسفلد فرهادتراش را از آثار داریوش اول هخامنشی میدانند . در استان كرمانشاه در دامنه کوه بیستون صفحه ای تاریخی و منحصر به فرد وجود دارد كه در جهت غربی حجاری و نقش برجسته مشهور داریوش بر سینه كوه بیستون دیواره ای عظیم به ارتفـــــــــاع تقریبی ۴۵ متر و عرض حدود ۲۰۰ متر حجاری شده كه در بین مردم «فراتاش » یا «فرای تاش» یا «فرهاد تراش» و تخت فرهاد معروف است . هنوز انگیزه های حجاری این دیواره در پرده ابهام است ، چرا كه در هیچ نقطه ای از ایران هیچ كوهـی به این اندازه تراشیده نشده است .در دامنه این دیواره یک سکوی خاکی قرار دارد. در جلوی این سکو دیواری به طول صد و پنجاه متر و به ارتفاع چهار و نیم متر ایجاد شده است. این دیوار با استفاده از بلوکهای سنگی تراشیده و لاشه سنگ به همراه ملاط گچ ساخته شده است در دو طرف این صفحه تراشیده سکویی قرار دارد در جلوی این سکوی خاکی دیواری به طول یک صد و پنجاه متر ایجاد شده است. این دیوار با استفاده از بلوکهای سنگی تراشیده و لاشه سنگ به همراه ملاط گچ ساخته شده است. بر روی برخی از این بلوکهای سنگی و نیز برخی از سنگهای پراکنده اطراف آن، علایم سنگ تراشان ساسانی به اشکال مختلف نقش شده است. در دو طرف این صفحه تراشیده، چند سکوی پله دار خشن در سنگ کنده شده است. این سکوها برای نشستن به هنگام تراشیدن دیوار صفحه استفاده میشد. بر روی این صفحه تراشیده، اثر قلمهای سنگ تراشان و همچنین گودیهای مخصوص قرار دادن گوههای چوبی جهت برش سنگها به وضوح دیده میشود . وجود سطوح ناصاف و سکوهای روی صفحه نشان میدهد که این صفحه ناتمام رها شده است، ولی بخشهای فوقانی آن تقریباً رو به اتمام بوده است. در دامنه این صفحه تراشیده و بر روی صفه خاکی حجم زیادی از بلوکهای سنگی، سنگهای کنده شده از کوه، ساقه ستون و پایه ستونهای نیمه کاره دیده میشود.برخی از ایرانشناسان همچون هرتسفلد فرهادتراش را از آثار داریوش اول هخامنشی میدانند و معتقدند که داریوش قصد داشته متن وصیتنامه اش را در اینجا نقر کند. جکسون آنرا برای ثبت پیروزیهای بعدی داریوش مناسبتر دانسته است. برخی معتقدند که منظور از نقر این صفحه نوشتن و نمایاندن یک واقعه تاریخی مهم بوده که توسط خسرو پرویز پادشاه ساسانی ایجاد شده است. اخیراً برخی از کارشناسان معتقدند که فرهاد تراش معدن سنگ و کارگاه حجاری جهت استخراج سنگ و تراش بلوکهای سنگی بکار رفته در دیواره بناهای ساسانی بیستون بوده است. اگر چه اهالی محل معتقدند این صفحه تراشیده اثر « فرهاد سنگ تراش » است که از عشق شیرین ملکه خسرو پرویز کوه را به همان گونه که فردوسی و نظامی گفته اند، تراشیده است؛ ولی شواهد باستان شناختی نشان میدهد منظور از پرداختن این صفحه، نوشتن و نمایاندن یک واقعه تاریخی مهم بوده و این صفحه توسط خسرو پرویز – شاه ساسانی – ایجاد شده است.