
زایندهرود یا زندهرود به معنی دهندهزندگی، بزرگترین رودخانه فلات مرکزی ایران است که از کوههای زاگرس مرکزی به ویژه زردکوه بختیاری سرچشمه گرفته و در کویر مرکزی ایران به سمت شرق حدود ۲۰۰ کیلومتر پیش میرود و در نهایت به مانداب گاوخونی میریزد. حوزه رودخانه زایندهرود ۴۱،۵۰۰ کیلومتر مربع است .[۱] برآورد میشود جریان آب این رودخانه در مطلوبترین شرایط ۱،۲ کیلومترمربع در سال و یا ۳۸ مترمکعب در ثانیه است.[۲] درحال حاضر برای آبیاری زمینهای کشاورزی استان اصفهان از سدهای آبیاری که بدین منظوراحداث گردیده استفاده میشود. با اتمام تونل سوم و انتقال آب در طرح بهشتآباد پیش بینی میشود استان کرمان هم از استفاده کنندگان آب رودخانه زایندهرود خواهد بود. در اسفند ماه سال ۱۳۹۱ عدهای از کشاورزان شرق استان اصفهان به انتقال آب این رود به سایر استانهای شرقی ایران اعتراض کردند. بیشترین آب جاری در زایندهرود وارد استان اصفهان میشود. برای انتقال آب کوهرنگ به اصفهان اقدامات زیادی بعمل آمدهاست که از آن جمله میتوان به اولین تونل در منطقه کوهرنگ در زمان رضاشاه اشاره کرد. تونل دوم نیز در همین منطقه در زمان محمدرضاشاه راه اندازی گردید. عملیات حفر تونل سوم در همین زمان شروع ولی بدلیل وقوع انقلاب ۱۳۵۷ متوقف شد. پس از انقلاب ۵۷ و با تاخیر بسیار، عملیات حفاری تونل از سرگرفته شد. از این رودخانه، جهت آبیاری باغها، عمارتها و کشتزارهای داخلی اصفهان، پنج شاخه بزرگ، جدا شده که در گویش اصفهان به آنها «مادی» میگویند. زاینده رود در انتهای مسیر خود به مانداب گاوخونی در اصفهان میریزد بر روی رودخانه زایندهرود چندین پل تاریخی از زمان صفویان و قبل از آن برجا ماندهاست. در استان چهارمحال بختیاری پل زمانخان و در استان اصفهان پلهای مشهور تاریخی سی و سه پل یا پل الله وردی خان، پل خواجو بنا شده است. قدیمیترین پل ساخته شده بر روی زاینده رود «پل شهرستان» است. رودخانه ی زاینده رود به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب در فصول مختلف سال در استان چهارمحال بختیاری پل زمانخان و سامان نمای بسیار جالبی را دارا بوده است.