
جیرُفت شهری است در استان کرمان(پهناورترین استان ایران). این شهر مرکز شهرستان جیرفت است. جمعیت شهر جیرفت بنا بر سرشماری سال ۱۳۹۰ مرکز آمار ایران، برابر ۱۱۱،۰۳۴ نفر است. شرایط اقلیمی برای وجود زندگی در این منطقه بسیار مناسب است .سنگواره های حیوانی عظیم جثه در زه كلوت جازموریان،آثار پراكنده دوران پارینه سنگی هزاره پنج پ م و آثار دوران نوسنگی هزاره سوم پ م بیانگر این موضوع است.شكوفایی تمدن این محل در دوره آغاز شهر نشینی در هزاره سوم و دوم پ م است.در هزاره سوم پ م در متون اكدی یاد شده است كه نارام سین هیاتی بازرگانی برای خرید چوب ،مس وبافته به مكن كه در منطقه جازموریان قرار دارد فرستاده است.فرمانروای این منطقه به نام مانودانو در متون اكدی ذكر شده است كه احتمالا جیرفت مركز حكومتی او بوده است.شهر اسلامی دقیانوس(جیرفت قدیم) در شمال شهرستان جیرفت جای گرفته مربوط به دوره سلجوقیان است. با توجه به وسعت 40 کیلومتری این شهر که هسته مرکزی آن تنها 12 کیلومتر وسعت دارد، این شهر جزو بزرگترین شهرهای اسلامی کشور محسوب میشده است.شهر دقیانوس در زمان سلجوقی از قطب های تجاری و اقتصادی ایران با کشورهای شرقی منطقه بوده است.مارکوپولو، جهانگرد مشهور ایتالیایی نیز در سفرنامه خود از شهر تاریخی دقیانوس به عنوان یک شهر پرشکوه یاد کرده است.این شهر در شمار پرجمعیت ترین شهرهای اسلامی سلجوقیان بوده است.یافته های باستان شناسی در دومین فصل كاوش در شهر تاریخی «دقیانوس» در شهرستان جیرفت نشان از وجود یك شهر پرجمعیت بزرگ اسلامی با بیش از صد معبر و صد میدان گاه در جنوب شرقی كشور دارد.